Abonnementen en digitale tickets in de lift

Mechelen, 28 mei 2019 – Vervoermaatschappij De Lijn heeft het boekjaar 2018 afgesloten met een klein overschot van 229 000 euro. De inkomsten groeiden met 1,7 procent tot 194,8 miljoen, de kostendekkingsgraad steeg tot 21,1 procent. Dat maakte De Lijn bekend op de voorstelling van haar jaarresultaten.

 Het aantal abonnementen aan volle prijs en digitale vervoerbewijzen zat in de lift. In vergelijking met 2014 draagt de belastingbetaler nu 5 procent minder bij aan een vervoerbewijs. Tot slot werd een recordaantal reizigers gecontroleerd op zwartrijden. Om de klimaatdoelstellingen en de modal shift te helpen realiseren, vraagt De Lijn de volgende regering om werk te maken van betere doorstroming en te investeren in het bus- en tramaanbod. “De beste manier om de files langer te maken, is de bussen in de files houden.”

“Luisteren, verduurzamen en vervoermiddelen combineren”

Directeur-generaal Roger Kesteloot:

 “2018 was een scharnierjaar voor De Lijn en de duurzame mobiliteit in Vlaanderen. Met het decreet over de vraaggestuurde Basisbereikbaarheid en de start van de 15 vervoerregio’s is het nieuwe vervoermodel uit de startblokken geschoten. Daarin willen we zo goed mogelijk luisteren naar onze partners en klanten, op de meest duurzame manier werken en combinaties met groene vervoermiddelen aanbieden. Dit blijkt o.a. uit ons uitgebreider aanbod van digitale producten en realtime reisinformatie, onze geplande investeringen in deelfietsbedrijf Blue-Bike, onze inbreng in MaaS-projecten (Mobility as a Service) en de forse vergroening van onze vloot. Op langere termijn blijven we werken aan een succesvolle vergelijking met de privésector in 2020.”    

3,5 miljoen meer inkomsten uit vervoerbewijzen

De tariefindexering deed de inkomsten uit vervoerbewijzen met 3,5 miljoen euro (+ 1,7 %) groeien tot 194,8 miljoen. De kostendekking (= de eigen bijdrage van de reizigers) steeg vorig jaar van 20,7 procent naar 21,1 procent. De reiziger nam in 2018 dus ruim een vijfde van de werkelijke kosten van zijn bus- of tramrit voor zijn rekening. Eind 2014 was dit met 16 procent minder dan een zesde. In vergelijking met andere West-Europese landen zijn de vervoerbewijzen van De Lijn bij de goedkoopste.

1 procent meer betalende abonnementen

Bij de abonnementen steeg het aantal abonnementen aan volle prijs met 1 procent tot 267 208. De groei zit bij zowel de abonnementen voor jongeren (+ 2172 stuks) als voor volwassenen (+ 576 stuks). Het aantal sociale abonnementen steeg met 3 procent (4891 stuks) tot 178 979.  Bij de 65+-abonnees schakelde zes procent mogelijk over op een ander vervoerbewijs. Eind 2018 hadden net geen 300 000 senioren een abonnement op De Lijn.

Meer dan 1 miljoen mobiele tickets per maand

De cijfers tonen een lichte verschuiving van papieren naar digitale vervoerbewijzen. Globaal genomen is het digitale aandeel met twee procentpunt toegenomen. Samen waren de m-tickets en sms-tickets  (enkele rit) vorig jaar goed voor 12,2 miljoen stuks.

 Binnen de digitale tickets komt stilaan een verschuiving op gang van het sms-ticket naar het 20 procent (45 cent) goedkopere m-ticket. Van dit laatste steeg de verkoop met 58 procent. De digitale tienrittenkaart (gelanceerd in februari 2018) was vorig jaar goed voor bijna een miljoen ritten (947 808 ritten).

4,9 miljoen aan boetes

Nooit eerder controleerde De Lijn zo veel reizigers als in 2018. Van de 2,7 miljoen (+ 1 %) mensen die gevraagd werd hun vervoerbewijs te tonen, waren er 96 015 niet in orde (76 155 in 2017). Dat is een toename met ruim een kwart. De stijging is voor rekening van de 23 873 gevallen waarbij een reiziger zijn MOBIB-kaart met abonnement niet had gescand. Dit zijn dus geen zwartrijders die niet hadden betaald.

 Het scannen is nodig om de reizigersstromen in kaart te kunnen brengen en het aanbod af te stemmen op de vraag. Voor het overgrote deel van deze vergeetachtige abonnees bleef het bij een waarschuwing en werd geen boete opgelegd. Alle boetes samen (ook die voor overlast en parkeren op de halte) waren goed voor 4,9 miljoen, tegenover 5,1 miljoen in 2017.

Slimme camera’s tellen reizigers

2018 was ook het einde van het papieren abonnement. Sinds vorig jaar gebruiken meer dan 1,1 miljoen abonnees een MOBIB-kaart. Cijfers over het aantal registraties van de abonnementen zijn er nog niet: De Lijn stelt momenteel slimme software op punt die het aantal reizigers in een bus of tram zo precies mogelijk rapporteert. Dit is nodig omdat niet alle reizigers hun MOBIB-kaart scannen en de digitale vervoerbewijzen niet gelinkt zijn aan een voertuig. 

 Een proefproject in Gent en Antwerpen combineert de gegevens van slimme camera’s met de cijfers over het aantal gescande MOBIB-kaarten. Het algoritme dat hieruit voortkomt moet een zo nauwkeurig mogelijk beeld opleveren van het aantal reizigers op het volledige net van De Lijn. De ontwikkeling gebeurt met camera’s in 15 bussen en trams die het aantal ingestapte reizigers tellen. Na de zomer worden de eerste resultaten verwacht.

75 % extra realtime infoschermen op komst

Begin 2018 maakte De Lijn een flinke inhaalbeweging qua realtime reisinformatie. De posities van de bussen en trams worden sindsdien om de 15 seconden gepeild en vertaald naar de verschillende toepassingen voor reisinformatie.

 Eind dit jaar start De Lijn met de installatie van 280 bijkomende schermen voor realtime info. Dat is een uitbreiding met 75 procent. Het gaat om de eerste schijf van een investering van 2,6 miljoen euro. Nadien kunnen er nog eens 710 schermen bijkomen. De 280 schermen worden geïnstalleerd aan veelgebruikte haltes waar nog geen realtime reisinfo beschikbaar is. De schermen tonen het lijnnummer, de bestemming en de wachttijd.

 De realtime info zal op korte termijn alleen de bussen en trams tonen die zeker onderweg zijn. Een test daarvan loopt momenteel in Limburg. Nu vermelden de reisinfotoepassingen soms de theoretische doorkomsttijd (= uit de dienstregeling) als de positie van een bus of tram niet gekend is. Dit najaar start De Lijn ook met de voorbereidingen van de halteaankondiging in de bussen en realtime info op de borden in de grote busstations.

Reizigerstevredenheid weerspiegelt verkeersdrukte

Betere realtime informatie kan het tijdverlies door de verkeersdrukte niet oplossen, maar neemt wel ergernis weg bij de reizigers: ze weten dan dat en wanneer hun bus of tram eraan komt. In 2018 gaven twee op de drie reizigers (62 %) De Lijn minstens zeven op tien. Deze licht lagere reizigerstevredenheid is vooral een graadmeter van de groeiende verkeersdrukte. Die weegt zwaarder dan ooit op de tevredenheid. Met 72 procent halen de chauffeurs een prima tevredenheidscore.

 Roger Kesteloot:

 “Om combimobiliteit en het aandeel van duurzame vervoermiddelen te doen stijgen, moeten ook overstappen daartussen verzekerd kunnen worden. En dat veronderstelt een stipte bus of tram. Met bussen en trams die moeten aanschuiven in de file, is die garantie er vandaag niet. De enige zekerheid is dat onze stiptheid zal dalen als de files nog langer worden. Dit gaat alleen maar méér mensen in de auto jagen. De beste manier om de files langer te maken, is de bussen in de files houden.”

Roger Kesteloot: 

“Om combimobiliteit en het aandeel van duurzame vervoermiddelen te doen stijgen, moeten ook overstappen daartussen verzekerd kunnen worden. En dat veronderstelt een stipte bus of tram. Met bussen en trams die vandaag moeten aanschuiven in de file, is die garantie er niet. De enige zekerheid is dat onze stiptheid daalt als de files nog langer worden. Dat gaat alleen maar meer mensen in de auto jagen. De beste manier om de files langer te maken, is de bussen in de files houden.” 

217 nieuwe voertuigen

De Lijn nam vorig jaar 87 nieuwe bussen en 8 moderne trams in gebruik. 116 oude bussen met een EURO II-motor en 18 Antwerpse PCC-trams gingen met pensioen. Dankzij haar hybride bussen spaarde De Lijn in 2018 anderhalf miljoen liter diesel uit en werd 4000 ton minder CO2 uitgestoten.

Dit jaar stromen er 228 nieuwe bussen en 14 trambussen in. Tegen de jaarwisseling worden de eerste van 46 nieuwe Kusttrams verwacht, net als de eerste van 7 nieuwe elektrische bussen.

Sinds dit jaar bestelt De Lijn uitsluitend hybride en elektrische bussen. Tegen 2025 wil de vervoermaatschappij in de 13 centrumsteden en de Vlaamse Rand hybride of volledig elektrisch rijden. Een aanbesteding voor 925 elektrische en 277 hybride bussen is in voorbereiding.

Vergoeding raad van bestuur

Zoals het decreet Deugdelijk Bestuur bepaalt, vermeldt het jaarverslag ook de vergoedingen voor de leden van de raad van bestuur. Allemaal samen kregen ze vorig jaar 93 249,28 euro bruto aan vaste vergoedingen. Voor directeur-generaal Roger Kesteloot was er een bezoldiging van 181 243,66 euro bruto.