Gloednieuwe smeerinstallaties verzachten contactgeluid passerende trams Blancefloerlaan

Gloednieuwe smeerinstallaties verzachten contactgeluid passerende trams Blancefloerlaan

ANTWERPEN - Trams zijn een populair vervoermiddel, maar onder bepaalde omstandigheden kunnen ze een knarsend metaalgeluid produceren. Sinds de heraanleg van de traminfrastructuur op de Blancefloerlaan/Linkeroever ondervonden ook de omwonenden dit geregeld. De inzet van een smeertram, een specifieke tram die de sporen smeert, is dan vaak de oplossing. Omdat het gebruik van smeertrams onvoldoende effect bood, besliste De Lijn om vaste smeerinstallaties te installeren tussen de tramrails in de Blancefloerlaan. Deze installaties zorgen voortaan voor een constante smering van de tramsporen, en dit zal het geluid aanzienlijk verminderen.

De tramsporen en -bochten op Linkeroever werden in 2021 grondig vernieuwd. Dat gebeurde conform de vergunning en afspraken met de betrokken stadsdiensten. Hierbij werd onder meer zorgvuldig rekening gehouden met het behoud van het bestaande groen op de Blancefloerlaan. Nadat de werken voltooid waren, bleek dat de passerende trams soms voor een knarsend metaalgeluid zorgden.

​Dergelijk contactgeluid van metalen tramwielen op metalen sporen is alleszins niets ongewoons bij tram- en treinverkeer. Het manifesteert zich in meerdere of mindere mate naargelang een aantal factoren en omstandigheden. Overigens doet dit fenomeen zich niet enkel voor aan de Blancefloerlaan, maar op diverse locaties in heel België en zelfs in de ganse wereld. Een belangrijke factor zijn de weersomstandigheden: bij vochtig en/of koud weer doet dit geluid zich veel minder voor dan bij droge/warme weersomstandigheden. Het geluid wordt eveneens veroorzaakt als het contact tussen de wielband van de tram en de rail niet optimaal is, bijvoorbeeld in bepaalde bochten. Bovendien manifesteert het contactgeluid zich ook duidelijker bij nieuwe sporen. En dan is er nog de bocht zelf: hoe krapper de bocht, des te vaker geluid wordt veroorzaakt. Bovendien varieert het geluid op eenzelfde locatie ook naargelang het tramvoertuig en de snelheid. Het betreft dus een fenomeen dat door verschillende factoren veroorzaakt en beïnvloed wordt, en waarvoor nog geen éénduidige oplossing bestaat, ondanks de vele studies die er reeds naar werden verricht.

Een totaaloplossing voor het contactgeluidprobleem van tramwielen is dus helaas nog niet op de markt, maar dit probleem verminderen, dàt kan wel. De remedie is het smeren met een smeermiddel in de vorm van een vet of olie. Door het smeermiddel op de sporen/wielen aan te brengen wordt het geluid gemilderd. De Lijn zet sowieso trams in die met een smeersysteem uitgerust zijn. Dergelijke smeertrams rijden verspreid over het hele Antwerpse tramnet. Ze smeren de wielen en rails vanaf een bepaalde bochtstraal en dat vermindert het geluid gedeeltelijk. Op de Blancefloerlaan hadden de smeertrams evenwel niet voldoende effect. Vandaar dat De Lijn besliste om twee vaste smeerinstallaties te installeren in de trambedding van de Blancefloerlaan, eentje in elke rijrichting. Deze zullen plaatselijk voor bijkomende smering zorgen en het contactgeluid verminderen. Telkens een tram passeert, wordt het geïnjecteerde smeermiddel door de tramwielen opgepakt en verder uitgesmeerd, waardoor het contactgeluid gereduceerd wordt. Het contactgeluid van de tramwielen volledig onderdrukken en uitsluiten zal hiermee evenwel niet lukken, maar het een flink stuk dimmen, dàt zal wel het geval zijn. Het contactgeluid op de Blancefloerlaan zal bovendien ook nog verminderen naargelang de nieuwe sporen wat langer in gebruik zullen zijn, waardoor het contact wielband-tramspoor verbetert.

Een dergelijk vast smeersysteem heeft overigens ook enkele nadelen, want het maakt het spoor gladder, met mogelijke impact op de actieve weggebruikers die het spoor kruisen en op de remafstand van de trams zelf. Daarom is dit vaste smeersysteem ook niet op alle locaties bruikbaar. Overigens heeft De Lijn beslist om voortaan, bij tramspoorvernieuwingswerken op locaties in Antwerpen met mogelijks een gelijkaardige geluidsproblematiek ten gevolge van specifieke bochten, dergelijke vaste smeerinstallaties standaard in te bouwen in de trambedding. Dit op voorwaarde dat de locatie er zich toe leent en er geen impact ontstaat voor andere weggebruikers en de trams zelf. Vaste smeerinstallaties zullen dus niet overal kunnen worden ingebouwd, maar enkel indien aan de voorwaarden kan worden voldaan. Zo worden er onder meer ook vaste smeerinstallaties voorzien bij de heraanleg van de Melkmarkt. ​  

 

Over De Lijn

Over De Lijn

De Lijn is het Vlaamse overheidsbedrijf dat zorgt voor openbaar vervoer met bus en tram in Vlaanderen. Ongeveer 3,5 miljoen mensen maken jaarlijks één of meerdere keren gebruik van de diensten van De Lijn.

Voor haar werking krijgt de vervoermaatschappij een dotatie van het Vlaams Gewest, de belangrijkste aandeelhouder. De verkoop van vervoerbewijzen is de tweede inkomstenbron.

Het net van De Lijn telt ongeveer 1 000 lijnen en 16 000 haltes. Alles samen rijden de bussen en trams per jaar meer dan 200 miljoen kilometer. De eigen vloot telt 2 250 bussen en 400 trams. De privéfirma's die rijden in opdracht van De Lijn hebben zelf ook bussen. Zij nemen ongeveer de helft van de buskilometers voor hun rekening.

Met bijna 8 000 werknemers is De Lijn een van de grote werkgevers van het land. Bij de privé-exploitanten werken nog eens meer dan 2 000 mensen.

Als hoofdaandeelhouder van deelfietsen Blue-bike promoot en ondersteunt De Lijn combimobiliteit. Hierbij kunnen reizigers voor het laatste stuk van hun verplaatsing een bus- of tramrit combineren met een deelfiets.