Vlaams mobiliteitsminister Annick De Ridder lanceert samen met De Lijn nieuwe campagne tegen zwartrijden op bus en tram

Nieuwe campagne en meer controles moeten bewustwording verhogen en zwartrijden ontmoedigen.

3 november 2025

Wie zonder geldig vervoerbewijs reist, riskeert een boete tot 400 euro. Met de nieuwe sensibiliseringscampagne ‘Maak van zwartrijden geen spelletje’ wil De Lijn reizigers eraan herinneren dat iedereen zijn steentje moet bijdragen. Wie niet betaalt, speelt niet alleen met vuur maar ondermijnt ook het rechtvaardigheidsgevoel bij de overgrote meerderheid van reizigers die wél correct betaalt.

Tijdens een controleactie aan de halte Veemarkt in Mechelen gaven Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken, Havens en Sport Annick De Ridder en directeur-generaal van De Lijn Ann Schoubs vandaag toelichting bij de nieuwe campagne.

Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken, Havens en Sport Annick De Ridder: ‘Eerlijkheid loont. Het is vanzelfsprekend dat iedereen correct betaalt voor zijn bus- of tramrit. We zetten daarom sterk in op aanwezigheid, controles én bewustmaking. Alleen zo zorgen we voor een rechtvaardig systeem waarin elke reiziger bijdraagt. Er zijn geen excuses meer – wie niet betaalt, riskeert een stevige boete.’

Meer controles, meer bewustmaking

Dit jaar (tot eind september) werden al meer dan 2,1 miljoen reizigers gecontroleerd. De Lijn houdt daarmee het hoge controletempo van de voorbije jaren aan.

‘Deze cijfers tonen aan dat onze lijncontrole een bijzonder actieve werking heeft,’ zegt directeur-generaal van De Lijn Ann Schoubs. ‘Sinds het najaar van 2024 zetten we nog bewuster in op aanwezigheid, zichtbaarheid en gerichte acties in het veld. Tegelijk biedt De Lijn vandaag meer dan ooit gebruiksvriendelijke digitale betaalmogelijkheden aan.’

Gerichte controles werken ontradend

In 2024 lag het aandeel betrapte zwartrijders tijdens het jaar hoger, maar daalde het percentage naar het einde van het jaar tot 3,5 %. In 2025 zien we opnieuw een lichte stijging, met een piek in april (4,3 %) en augustus (4,6 %).

Dat hoeft niet te verwonderen. De Lijn zet vandaag in op veel gerichtere controles. De teams worden ingezet op lijnen, momenten en plaatsen waar we het meest zwartrijders verwachten. Die gerichte aanpak maakt de controles efficiënter en heeft op termijn een ontradend effect. Het uiteindelijke doel blijft duidelijk: minder zwartrijders en meer rechtvaardigheid.

Zwartrijden heeft gevolgen

'Wie zonder geldig vervoerbewijs reist, krijgt een boete van minimaal 107 euro. Bij herhaling kan dat bedrag oplopen tot 400 euro. Dagelijks zijn de lijncontroleurs van De Lijn op pad, verspreid over alle Vlaamse regio’s', aldus minister De Ridder.

De Lijn benadrukt dat het bij de controles niet in de eerste plaats om bestraffing gaat, maar om bewustmaking. Eerlijke reizigers mogen niet opdraaien voor wie niet betaalt. De boodschap is eenvoudig: maak van zwartrijden geen spelletje – want je wint er niets mee.

Steeds meer abonnees stappen digitaal op via de app van De Lijn

Met de functie Digitaal opstappen kunnen reizigers met een abonnement hun rit eenvoudig registreren via de app, zonder hun MOBIB-kaart nog te hoeven scannen aan de gele validator. Ze selecteren hun bus of tram in de app en bevestigen hun opstap nog vóór ze instappen. De validatie verloopt volledig digitaal en de controleur kan het abonnement tijdens de rit controleren via een QR-code op het scherm.

Die nieuwe manier van valideren wint snel aan populariteit.

In september maakten 145 621 abonnees gebruik van digitaal opstappen.
In oktober staat de teller op 151 353 abonnees.

De functie maakt het reizen voor abonnees sneller en eenvoudiger: geen wachtrij meer aan de validator en toch steeds een correct geregistreerde rit.

De digitalisering maakt correct betalen eenvoudiger dan ooit. Of je nu contactloos betaalt, via de app of met een abonnement: één tik of scan volstaat. Toch blijft scannen verplicht, ook voor abonnementen. Zonder scan kan een controleur geen geldig vervoerbewijs vaststellen.

Zo vermijd je een boete

Reizigers kunnen hun rit op verschillende manieren correct betalen:

Contactloos op het voertuig met bankkaart, smartphone of smartwatch
Vervoerbewijzen op kaart (scannen bij het opstappen)
Digitale tickets via app of website
Sms-ticket (DL of DLD naar 4884)
Abonnementen (Buzzy Pazz, Omnipas, …) – ook te scannen bij het opstappen (fysiek of digitaal)